فراتر از طنز ژرف تر از تراژدی !
بر کسی پوشیده نمانده که شهر همدان دچار کم آبی شدید شده است . //« از مقدار آب کمتر، ارزش بیشتری بیرون بکشید.» یعنی اولویت مدیریت مصرف به جای مدیریت عرضه !
یکم - بر کسی پوشیده نمانده که شهر همدان دچار کم آبی شدید شده است .
لابد بر مدیران کشاورزی و نیرو نیز پوشیده نیست که حدود ۹۰ درصد آب همدان صرف کشاورزی می شود- همچون کل کشور - بویژه محصولاتی همچون سیب زمینی و هندوانه و البته مایه افتخار است که سیب زمینی همدان صادر میشود، یعنی صادرات آب پنهان !
دوم - به گفته مدیر توسعه و بازرگانی سازمان جهاد کشاورزی استان همدان در پنج ماه اول امسال حدود ۷۰ هزار تن سیب زمینی به کشور های عراق، ترکمنستان، آذربایجان، افغانستان، پاکستان و روسیه صادر شده است .
سوم - هر یک تن سیب زمینی حدود ۳۵۰ متر مکعب مطابق اقلیم همدان آب مصرف میکند، یعنی حدود ۲۵ میلیون متر مکعب آب که عمدتا از چاه ها استحصال می شود را به صورت آب پنهان در سیب زمینی، صادر کرده ایم ؟!
چهارم - جمعیت شهرستان همدان در سال ۱۴۰۰ حدود ۷۰۰ هزار نفر بود که با احتساب مصرف میانگین ۲۰۰ لیتر در روز برای هر نفر، مصرف سالیانه آب شرب حدود ۵۰ میلیون متر مکعب است.
۲۵ میلیون متر مکعب آب ، تقریبا مصرف حدود ۶ ماه آب شرب مردم همدان را تامین میکند!
پنجم - برای جبران کم آب کردن همدان، در حال لوله کشی و انتقال آب به طول ۱۴۰ کیلومتر از سد تالوار در گروس از توابع شهرستان بیجار به همدان هستند.
ششم - شهرستان بیجار خود دچار کم آبی شدید است و حدود صد روستای آن دچار تنش آبی هستند و در برخی نقاط با تانکر آبرسانی میکنند !
هفتم - برای جبران کم آبی شهرستان بیجار حالا می خواهند از سد سیازاخ شهرستان دیواندره، با لوله گذاری به طول ۱۴۰ کیلومتر، کمبود آب مردم بیجار را تامین کنند !
هشتم - البته بر کسی هم پوشیده نیست که یک هزارم هزینه های سد سازی و انتقال آب را صرف اصلاح الگوی کشت، اصلاح الگوی مصرف آب در کشاورزی و آبخیز داری و آبخوان داری طبیعت محور نمی کنند!
نهم - یکی از نادر مواردی در تاریخ که طنز با تراژدی آنچنان عمیق تلفیق می‌شوند که تفکیک آنها از یکدیگر محال می نماید ، همین سیاست صادرات آب پنهان و سپس پروسه تامین آب شرب همدان توسط خط لوله های متوالی در دوری باطل است !
دهم - تی. اس. الیوت، شاعر و منتقد ادبی :
آدمیزاد تاب تحمل حجم زیادی از واقعیت را ندارد!
به نظر می رسد همین مقدار از بیان واقعیت هم کفایت می کند تا ما امیدوار به تغییر راهبردها، دستکم در صادرات آب پنهان و مدیریت مصرف منابع آبی خود باشیم !
یازدهم - هر خطا در عین حال میتواند یک سرمشق هم باشد، باید بپذیریم که دوران لوله های بزرگتر، سدهای عظیم تر و انتقال آب به سر آمده است - مگر در موارد بسیار نادر- بزرگترین درس تاریخ در حوزه بهره وری آب را هرگز فراموش نکنیم :
« از مقدار آب کمتر، ارزش بیشتری بیرون بکشید.»
یعنی اولویت مدیریت مصرف به جای مدیریت عرضه !
مسعود مولانا