اهمیت مصرف برنج رنگی سبوس‌دار در سفره ایرانی
عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات برنج کشور با اشاره به اینکه در کنار توجه به کیفیت وسلامت برنج درصدد بالا بردن عطر برنج رنگی هستیم که بسیار مورد توجه خریداران است، گفت: این موسسه در صدد استفاده از برنج‌های رنگی برای کاربرد پزشکی به سبب ارزش غذایی ودرمانی بالا این نوع برنج‌ها است.
محمدتقی کربلائی آقا ملکی در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به اینکه در گذشته برنج مورد استفاده «برنج رنگی سبوس‌دار» بود، اظهار کرد: قبل از اینکه شالیکوبی‌ها در کشور فعال شود کشاورزان با آبدنگ برنج را پوست‌کنی می‌کردند که این دستگاه تنها قادر بود سبوس سخت را از برنج جدا کند.
وی با اشاره به اینکه در گذشته کشت نوعی برنج بسیار مقوی بنام شاهک به رنگ قرمز مرسوم بود، افزود: ملت برنج سبوس‌دار مصرف می‌کردند، اما به مرور زمان با فعالیت شالیکوبی‌ها روند پولیش کردن برنج مرسوم شد و مردم به مصرف برنج سفید ودانه بلند که نرمی و پخت آسانتری داشت روی آوردند زیرا برنج سبوس‌دار بخاطرلایه نرم سبوسی که دارد مانع قد کشیدن برنج و همچنین پخت طولانی‌تر می‌شود.
وی با اشاره به اینکه ۷۰ سال قبل مردم ایران برنج سبوس‌دار شامل برنج سیاه، قهوه‌ای و قرمز استفاده می‌کردند، یادآور شد: با آمدن تکنولوژی جدید ذائقه مردم حتی نحوه پخت برنج نیز تغییر کرد درگذشته برنج به شکل کته مصرف می‌شد و برنج آبکش مختص مراسم وجشن‌های خاصی بود.
عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات برنج کشور خاطرنشان کرد: در ۵۰ سال اخیر به ظواهر برنج توجه بیشتری شده است و اندازه و سفیدی برنج در اولویت قرار گرفته و به تبع آن شالیکوبی‌ها برنج را کاملا بدون سبوس و پولیش زده با کمترین ارزش غذایی که با جداکردن سبوس رخ می‌هد ارائه می‌دهند.
این مسئول با بیان اینکه این موسسه به مدت ۱۲ سال فعالیت پژوهشی خود را به طور جدی در خصوص اهمیت و ارزش برنج‌های سبوس‌دار آغاز کرده است، یادآور شد: فرهنگ سازی برای استفاده از محصولات سلامت محور در اولویت است.
کربلایی با اشاره به اینکه برای فرهنگ سازی این امر در مدرسه فرزانگان بابل در خصوص پذیرش برنج‌های رنگی توسط دانش آموزان و معلمان طرح با آموزش و بدون آموزش اجرا کردیم، گفت: در این طرح ۶۰ نفر از معلمان و دانش آموزان به شکل پایلوت انتخاب شدند به ۲۰ نفر آموزش دادیم و۱۵ نفر هم بدون آموزش بودند.
وی ادامه داد: نتیجه این پژوهش افزایش ۳۰ درصدی پذیرش برنج رنگی سبوس‌دار و همچنین افزایش پذیرش در دانش آموزان بیش از معلمان بود چون ذائقه کودکان تثبیت نشده و نسبت به بزرگسالان پذیرش بیشتری دارند.
اصلاح تغذیه برای افزایش سلامتی
کربلایی با اشاره به اینکه با اصلاح تغذیه قادریم بسیاری از بیماری‌ها، استرس، مشکلات جسمی و روحی را مدیریت ودرمان کنیم، یادآور شد: برنج رنگی سبوس‌دار از نظر مزه، رنگ و پخت متفاوت بوده و باید آگاهی مردم در این زمینه بالا برود.
وی با اشاره به اینکه برای فرهنگ سازی مصرف برنج رنگی در ماه محرم امسال دوشب در یک روستا به ازای هر ۱۰۰ کیلو برنج پخت شده ۱۵ کیلو برنج رنگی پخت و برنج‌ها را تزیین کردیم که مورد استقبال مردم قرار گرفت، ادامه داد: نیاز به فرهنگ سازی گسترده با استفاده از این نوع برنج‌ها در رستوران‌ها داریم تا با ترویج این فرهنگ این نوع غذای سلامت محور دوباره به سبد غذایی مردم برگردد.
برنج‌های رنگی و خاصیت درمانی
وی خاطرنشان کرد: همکاران ما در مالزی وجود آنتی اکسیدان، فیبر و ارزش غذایی بالا را در برنج‌های سبوس‌دار رنگی تایید کردند وحتی مطالعاتی در علوم پزشکی آنها ضدسرطان بودن آنتی اکسیدان‌های رنگی در برنج سبوس‌دار نیز تایید شد.
کربلایی بیان کرد: تحقیقاتی که در دانشگاه علوم پزشکی مازندران در دانشکده داروسازی انجام شد، برنج‌های قهوه‌ای بومی ما دارای آنتی اکسیدان‌های بالایی بودند که بیشترین خواص را به ترتیب برنج سیاه، قرمز و قهوه‌ای داشت.
وی با اشاره به اینکه پیشنهاد ما استفاده از برنج ترکیبی از این سه نوع برنج است، افزود: ورود تکنولوژی، پایین بودن اطلاعات وآگاهی سببب شده تا برنج قرمز یا شاهک از سبد غذایی مردم حذف شود.
کربلایی با اشاره به اینکه مصرف برنج‌های رنگی نصف مصرف برنج سفید است، اظهار کرد: لذا امروزه کسانی که دچار بیماری دیابت، چربی خون واضافه وزن هستند براحتی می‌توانند از این برنج‌های رنگی استفاده کنند، گذشته از آن مصرف برنج‌های رنگی، مفید برای گوارش بوده و خاصیت ضد سرطان گوارشی دارد و برای کاهش چربی خون بسیار مفید است.
به گفته کربلایی اثربخشی استفاده از برنج‌های رنگی برای بیماران، یک هفتم اثر دارویی است که برای شیمی درمانی برای بیماران صعب العلاج استفاده می‌شود.
ضرورت تخصیص کدبهداشتی سیب سلامت برای برنج سیاه و قرمز
عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات برنج کشور با اشاره به اینکه تنها برنج قهوه‌ای از کد بهداشتی سیب سلامت برخوردار است، گفت: متاسفانه هنوز برنج قرمز و سیاه ما از کد بهداشتی سیب سلامت برخوردار نیست اگر این کد را دریافت کنیم؛ می‌توانیم به شکل بسته بندی شکیل در فروشگاه‌های ملی کشور عرضه شود.
این مسئول با بیان اینکه کشت برنج رنگی با برنج‌های دیگر تفاوتی ندارد، تصریح کرد: تفاوت برنج قهوه‌ای دراین است که بعد از پوست کنی درشالیکوبی‌ها دیگر پولیش نمی‌شود.
وی با اعلام اینکه تجار بخشی از خرید خود را به برنج رنگی اختصاص داده‌اند و این گامی است که به اصل خود برمی‌گردیم، یادآور شد: در کشورهای پیشرفته برنج رنگی در فروشگاه‌ها با رنگ‌های متفاوت عرضه می‌شود که اگر در کشور ما این اتفاق بیفتد شاهد کشت آن در سطح بالاتری خواهیم بود.
کربلایی افزود: برنج سیاه در حد سلامت محور بوده و در تولید آن از هیچ آفت‌کشی استفاده نمی‌شود و بسیار خوشمزه وبا ذائقه ما سازگار است.
وی تصریح کرد: در ترویج فرهنگ برنج سالم رنگی به رسانه‌ها نیازمندیم زیرا بسیاری از مدیران ما هم اسم برنج رنگی را نشنیده‌اند و این لازمه فرهنگ سازی گسترده است.
عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات برنج کشور با بیان اینکه یکی از کارهای مهمی که در این مرکز درصدد انجام آن هستیم بالا بردن عطربرنج است زیرا این برنج‌ها با وجود نرمی و طعم مناسب از عطر مناسبی برخوردار نیستند، خاطرنشان کرد: انتظار داریم در استفاده از این مواد غذایی سلامت محور دانشگاه علوم پزشکی با ما همکاری داشته باشد کاری که در کشورهای پیشرفته انجام شده و امروزه از برنج قرمز سبوس‌دار برای تهیه فرآورده‌های دارویی چون کپسول استفاده می‌شود.
زیرساخت مناسب برای تولید و عرضه برنج رنگی در کشور فراهم نیست
به گفته کربلایی، هنوز زیرساخت مناسب برای تولید این برنج‌های رنگی در کشور فراهم نیست، تولید انبوه این برنج بازار تقاضا ندارد، لذا تولید این برنج‌های رنگی شرایط خاص خود را داشته و باید مداوم کشت شود زیرا اگر کشاورز بعد از یک سال قصد تغییر کشت داشته باشد بخاطر دانه‌هایی که در زمین باقی می‌ماند برنج های سفید را رنگی کرده و کشاورز را دچار مشکل می‌کند لذا کشت این نوع برنج توسط افراد خاصی انجام می‌شود.
عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات برنج کشور با اشاره به اینکه تولید این نوع برنج همچنین در سطح کم نیز توجیه اقتصادی ندارد، گفت: وقتی این برنج‌ها به شالیکوبی‌ها برده می‌شود چون مقداری از این برنج در انتهای الیواترها باقی می‌ماند برنج‌های سفید دیگران را رنگی می کند.
کربلایی تصریح کرد: قیمت برنج سیاه دو تا سه برابر برنج سفید است و در فروشگاه‌های بزرگ دنیا پنج تا ۱۰ دلار یعنی چهار برابر برنج سفید قیمت گذاری می‌شود که باز هم به صرفه است زیرا مصرف آن بسیار کمتر از برنج سفید است.